General

Kookblog 1: Spandeer meer tyd aan kosmaak en minder aan peusel

Om kos te maak hoef nie ’n vervelige taak te wees nie en kan daagliks deel uitmaak van ’n roetine wat jou wegneem van die ingeperkte leefwyse waarin ons onsself deesdae bevind.

Vir te lank het ons gewoond geraak aan die wegneemetes wat jy by die supermark kan gaan optel na ’n dag se geswoeg op kantoor. Dit is te verstane, want sodra jy by die huis kom wil jy jou net voor die televisie gaan neerplak met glas wyn of bier en ’n pak aartappelskyfies.

Jy voel beslis nie lus vir enige taak wat jy nou nog móét verrig voordat jy behoorlik kan ontspan met jou boek of jou gewilde program op TV nie. Hier praat ek veral met die manne wat nie aan die alledaagse huislike roetines gewoond is nie.

Dit alles het nou weggeval want jy is by jou huis ingeperk, alleen of saam met jou geliefde(s) en selfs onverwagte gaste wat te lank gekuier het en nie meer kan huis-toe kan gaan nie. Dit is nou nie meer so maklik om in die kar te klim en wegneemetes te gaan koop nie, nog minder om die telefoon op te tel en ’n pizza of burger met chips bestel.

Het jy al probeer om koek in ‘n pan op ‘n gasstoof te bak?

Maak die voorbereiding van die daaglikse etes die spil waarom die huishouding draai.
Jy gaan dit vir jouself baie vergemaklik indien jy julle maaltye beplan. Wat julle gaan eet, voorbereiding en watse bykosse jy saam met die hoofgereg gaan bedien. Kry almal se insette en laat hulself kies wat hul deelname aan die proses gaan wees van eiers in die pan breek, die vuur aan die gang kry of sommer net die bak waarin die koek gemeng is uit te lek. Laasgenoemde is natuurlik die takie wat my hond haarself opgelê het.
Laat almal kaartjies trek met verskeie take en leer daardie een hoe om dit te doen indien hy/sy nie weet hoe nie. Dit kan pret wees, of dit kan jou geduld tot die uiterste rek – lewe daarmee saam – julle is saam ingeperk.

Buiten vir myself moet ek net sorg dat my hond ook kos kry. Gelukkig eet sy net twee maaltye ’n dag en dan is dit hondepille met bietjie sagte bederf uit ’n blikkie hondekos. Moet ook byvoeg, sy het my nie ’n kans gebied om te kies wat ek wil doen nie, behalwe om my hard aan te spreek as dit verby haar kostyd gaan.
Natuurlik moet ek vir haar ’n lekseltjie van my kos in die bord los. Sy sit of lê nie verniet naby my en tuur die horison in nie, kompleet asof sy totaal onbewus daarvan is dat ek dalk besig is om te eet. Maar laat ek die eetgerei in die bord neersit, stap sy sommer voor my uit kombuis toe.

Tuna is altyd welkom om ‘n pastaslaaitjie saam te slaan – die Bully Beef en bone saam met gebraaide uie proe ook maar net anders. Die ander twee is noodsaaklik items (eersgenoemdes ook – ek het bietjie gejok oor al die blikkies in my kas).

Haar hondekos is byna die enigste blikkieskos in my voorraadkas. Daar is natuurlik geblikte suikermielies, pitte in water, nie room nie. Aangesien vars suikermielies nie altyd in seisoen is en ook nie so lank in die yskas gehou kan word nie, is hierdie blikkies maar net vir die gerief vir wanneer ek dit nodig het.

Die res van my kos berei ek alles voor, insluitend my beet- en koolslaai asook my eie sousboontjies. ’n Resepteboek het ek nie en as ek my suikermieliepankoek op die gasstofie bak, volg ek die resep op die pakkie bruis- of koekmeel. Die mielie in die koek is natuurlik nie net vir die koeke nie, maar het ook talle ander aanwendings, met of sonder die stronk of net die stronk, natuurlik.

Maak jou eie pulled pork met die tjoppie wat van die braai oorgebly het.

Al het jy nog nooit droë bone voorberei nie, op die sakkie is duidelike aanwysings van hoe jy dit eers moet week voordat jy dit kook. Sit maar by voorbaat ’n halfuur by die tyd wat aangegee word as die bone nie sag genoeg is nie. Ek kan nie glo dat ek hierdie lieflingdis vanuit my grootwordjare op Sentrum by Laerskool Groenvlei, nooit self probeer maak het nie en dit eers einde verlede jaar gedoen het – Ek is absoluut mal daaroor.

Vir ’n soet-en-suur sous, gebruik ek gelyke volumes suiker en asyn. Te suur of te soet, pas maar aan totdat dit vir jou reg proe. Onthou ook om ’n knippie sout vroegtydig by te voeg.

So bak ek my piesangbrood en sjokolade koek ook in die pan op die stoof met hierdie basiese aanwysings op die pakkie en improviseer daarop soos ek verder met die resep speel.

Niemand het vir my gesê gooi suikermielies by die koekresep nie, ook nie dat ‘n teelepel of twee fyn gemmer by die beslag glad nie sleg afgaan nie. Gebruik eerder karringmelk saam met gegeurde yoghurt in die koek. Dit laat ouma se beskuit lekker smaak, hoekom nie ook jou koek nie?

Volgende keer as jy kruideniersware gaan koop, draai bietjie by die gebakrak en loer na wat jy alles by die koek kan voeg. Stukkies donker sjokolade, neute, stukkies versuikerde en gedroogte vrugte of sommer enigiets wat jy dink gaan werk. Ek hou van ’n koek met lekker taai rysgate, beslis nie krummelrig nie maar swaar, amper soos ’n Swartwoudkoek wat platgeval het onder die gewig sjokolade wat hy dra. Party sal reken my koek het platgeslaan – dis hoe ek daarvan hou.

Hoe gaan jy leer bak en kook as jy nie iets anders probeer nie. Ons kan miskien, sodra die virus-ding oorgewaai het, ’n kompetisie hou vir die beste pankoek op ’n stoofplaat gebak.

Soos julle seker kan aflei het ek nie normale kragvoorsiening met ’n elektriese stoof, oond, klitser, mikrogolf en al die dinge wat met kosmaak geassosieer word nie. Dit is nou maar hoe ek moes afskaal toe ek op die rommelhoop beland het. Ek is nie meer alleen nie want Suid-Afrika se regering is nou die voorbankers hier op die rommelhoop.

Voordat jy aan die werk spring – Rek die spasie in die kombuis sodat meer as een persoon iets kan doen. Ek wens ek kon dit soos my selfoon doen!
‘n Noodsaaklike item in alle koord- en kraglose kombuise – ‘n Water-mikrogolf

Die Rommelhoop het my geleer om aan te pas en dit is ook die rede dat ek my koek in ’n pan op die tweeplaatgasstoof bak en my vleis ontvries in my watergedrewe Budweiser mikrogolf, wat sommer tegelyk as my vakuumverpakker dien.
Ek bak nie net koek nie, maar berei tenminste een keer ’n dag vir myself ’n gebalanseerde ete voor en probeer nog tussendeur vir myself ook iets verdien – om met gebakte handjies te staan en bedel, doen ek nie.

My Nagapie-braaier

Verder speel my klein Sjinese Nagapie-braaiertjie ’n groot rol in die voorbereiding van my disse waar die vleis eers ’n vinnige draai oor die kole maak voordat dit verder op die gasstoof tot sy reg kom. Daai braaivleisvuur se geur doen wondere vir jou bredie, hoender of bees, asook vir heerlike Pulled Pork. (Ek bly hier eerder by die Engels, op Afrikaans klink dit meer soos ’n “Dronk Vark”, glad nie wat ek bedoel nie.)

Soms maak ek sommer die hele dis met groente en al op die braaiertjie. (Ek gebruik doelbewus die Afrikaanse spelling vir Chinese voordat iemand dalk verkeerd mag dink. Dit is ’n Bush Baby Dome braaier – die handelsnaam – dit word wel in China vir een van die kettingwinkel groepe in Suid-Afrika vervaardig maar word nie gebruik om nagapies te braai nie)

En dan word die ouderdomspensioene ook eers op 4 Mei oorbetaal – Is die staat se pensioenfonds klaar uitgeput dat hulle eers moet wag vir belastinggeld om geboek te word? – Plaas hulle het besluit om tog maar drank en sigarette as noodsaaklike middels te verkoop – dat ons ou-mense nou so moet Suffer*.

Volgende keer: Dinge wat my Ma my nooit vertel het nie – Hoe om jou pap styf te maak** – Ons gesels weer.

* Soos tant Stienie altyd op TV gesê het in Agter Elke Man.

** Ek het gaan naslaan in “Kook en Geniet” – Die tannie sê ook niks daaroor in haar boek nie. Moes maar self daarmee eksperimenteer.

Dinge om te doen: Gaan kuier bietjie op die Kwêvoël tuisblad (www.kwevoel.co.za) – Kies uit ‘n wye reeks van hoofde heel bo en beleef weereens die verlede.
Klik sommer op die ‘Related’ artikel onder hierdie plasing – Wenke hoe om fiks te bly by die huis.