Agri SA Bekommerd oor Beurtkrag met Landbou

Agri SA sê in ‘n mediavrystelling dat hy bekommerd is oor die negatiewe impak van beurtkrag op landbou.

Agri SA erken die pogings deur Eskom om die ligte aan te hou, maar is bekommerd oor die moontlike negatiewe impak wat beurtkrag op die landbousektor en die breër waardeketting kan hê.

Elektrisiteit is ’n belangrik insetkoste vir baie boere, veral dié boere wat op besproeiing staat maak. Die landbousektor het sowat R146 miljard op intermediêre goedere en dienste in 2017/2018 spandeer, waarvan elektrisiteit R7 miljard (5%) beloop het.

“Beurtkrag sal ’n impak op besproeiing-afhanklike en energie-intensiewe-bedrywe soos tuinbou-, suiwel-, pluimvee-, graan- en agro-verwerkingsbedrywe hê,” sê Nicol Jansen, voorsitter van Agri SA se Sentrum van Uitnemendheid: Ekonomie en Handel. “Die negatiewe impak raak produsente sowel as verbruikers, omdat dié sub-sektore ’n belangrike rol het om Suid-Afrika se voedselsekerheid te verseker. Meer as 25% van die land se kos word deur dié besproeiing-afhanklike en energie-intensiewe-bedrywe produseer.”

Agri SA het op 22 Januarie met Eskom vergader, om moontlike opsies te bespreek op die negatiewe impak van beurtkrag op die landbousektor te mitigeer. Binne die konteks van voedselsekerheid het Agri SA vir Eskom versoek om die landbousektor van fase 1 beurtkrag uit te sluit.

Eskom het egter aangedui dat dit nie moontlik sal wees nie, aangesien dié sektor nie deur ‘n toegewyde landbounetwerk gediens word nie en dat ander belanghebbendes op dieselfde wyse deur beurtkrag geraak word.

Beurtkrag kan besproeiingsaktiwiteite affekteer (1) – direk deurdat boere nie hul elektriese pompe tydens hul waterbeurte kan gebruik nie en/of (2) – indirek deur dat beurtkrag by sleutel-besproeiingskema-pompstasies kan plaasvind. In laasgenoemde geval mag ’n boer toegang tot elektrisiteit hê, maar die pompstasies word deur beurtkrag geraak of andersom.

Om die koördineringsprobleme op te los, sal Agri SA se provinsiale lede met Eskom-verteenwoordigers in hul onderskeie provinsies vergader om dié sleutel-pompstasies te identifiseer asook om die impak van beurtkrag op die stasies te minimaliseer.

Agri SA sê hy sal voortgaan om die beurtkrag-situasie te monitor en aktief Eskom te betrek om die moontlike negatiewe impak op landbou te verminder.