EditorialFeatured

Mkhize moet oopkaarte speel oor ongerymdhede

Philip van Staden, VF Plus-LP en hoofwoordvoerder: Gesondheid, sê in ‘n mediaverklaring dat die minister van gesondheid, Zweli Mkhize, nou met eerlikheid na vore moet tree oor die vrae rondom Digital Vibes en oor aanstellings wat in sy kantoor en departement gedoen is.

Van Staden wys daarop dat die VF Plus gedurende Mei 2020 ‘n geskrewe vraag aan die minister gerig het oor die vraag of sy departement enige Covid-19-tenders toegestaan het en indien wel wat die naam van die maatskappye was en of daar afgewyk is van die normale verkrygingsprosedures.

Volgens Van Staden was die minister se antwoord dat daar geen tenders uitgereik of toegestaan was nie maar dat goedere en dienste gelewer is deur af te wyk van die normale verkrygingsprosedures.

In hierdie tyd het die naam van die maatskappy Digital Vibes verskyn en die minister het oor dié maatskappy gesê dat hy onderskeidelik R35 miljoen en R2 miljoen betaal is vir werk aan ‘n Covid-19-kommunikasiestrategie en om media-onderhoude te hanteer.

Sewe ander maatskappye is ook toe genoem en die totale koste wat aan almal uitbetaal is, het sowat R83 miljoen beloop. Een van die begunstigdes was die Protea Hotel-oord in Limpopo waar die eerste gerepatrieerdes vanuit Wuhan gehuisves is vir ‘n bedrag van R11 miljoen.

Die VF Plus het hieroor verdere navrae gedoen en wou by Mkhize weet of sy departement nie ‘n slegte voorbeeld stel met die verkryging van goedere en vir dienste teen so ‘n groot bedrag buite die normale verkrygingsprosedures wat uit die aard daarvan onder verdenking was nie.

Mkhize se antwoord was dat die noodregulasies gebruik is om af te wyk van die normale verkrygingsprosedures onder die Rampbestuurswet. Dit terwyl duisende gerepatrieerdes in haglike omstandighede in kwarantyngeriewe regoor die land moes tuisgaan.

Die verklaring lui verder dat die VF Plus van mening is dat Artikel 27(2)(L) van die Rampbestuurswet gruwelik misbruik is om mense na aan die minister te bevoordeel.

Die minister se optrede voor en ná die uitbreek van Covid-19 het vrae soos hierdie laat ontstaan en talle mediaberigte wat nou verskyn oor verdere moontlike ongerymdhede, soos oor voertuie wat vir sy seun gekoop is, versterk die vermoedens oor wanpraktyke.

Oor ongerymdhede met aanstellings het die VF Plus reeds in Februarie 2020 skriftelike vrae gerig aan die minister om duidelikheid te kry oor die aanstelling van sy niggie, me Sibusisiwe Ngubane Zulu, as sy personeelhoof.

Die VF Plus wou in daardie stadium weet of die korrekte prosedures gevolg is met dié aanstelling aangesien daar op die betrokke tydstip bespiegel was dat me Zulu ‘n invloed kon uitoefen op die implementering van die Nasionale Gesondheidsversekering (NGV).

Mkhize se skriftelike antwoord aan die VF Plus was dat die aanstelling gedoen is in lyn met regulasie 66(2) van die Staatsdiensregulasies en dat die minister dus nie verplig was om die normale aanstellingsprosedures te volg nie.

Die VF Plus doen daarom ‘n beroep op minister Mkhize om vroegtydig na vore te tree en om eerlik te wees met Suid-Afrikaners oor al hierdie sake voordat ‘n verslag van die Spesiale Ondersoekeenheid (SOE) teen einde Junie 2021 uitgereik word wat dalk ernstige gevolge vir Mkhize en die departement van gesondheid kan inhou.