Mynbou aan die vooraand van skerp groei
Mynbou het die voorafgaande 15 jaar deur groot fluktuasies gegaan. Vir die afgelope dekade het dit veral baie sleg gegaan en is op sy laagste vir die afgelope 50 jaar.
Dit in ag geneem, kan mens nie anders as om te aanvaar dat dit nou goed geposisioneer is vir groei.
Nieteenstaande die afgelope 10 jaar se ernstige afname in mynbedrywighede in Suid-Afrika is mynbou nou besig om ’n nuwe rigting in te slaan. Die feit dat Suid-Afrika steeds 20 ste op die wêreld-ranglys uit ’n tegniese oogpunt sorteer, tel ook in die land se guns.
Dit was die gevoel van Heinrich Müller*, ’n plaaslike geoloog met ondervinding van plaaslike sowel as buitelandse mynbou. Müller is die stigter en direkteur van Geminas Consulting, ’n myn- en geowetenskaplike bystand- en tegniese konsulterende-firma.
Hy het sy B.Sc.(Hons) graad in Toegepaste Geologie aan die Universiteit van Stellenbosch verwerf en is ook lid van beide die Geologiese Vereniging van Suid-Afrika en die Prospekteerders en die Ontwikkelaars Vereniging van Kanada.
Met mynbou is daar twee groot vertakkings wat ’n invloed het. Eerstens is daar die groot mynbougroepe soos Anglo American wat die groot rolspeler is in die ontwikkeling van myne. Daarteenoor staan die junior maatskappye wat verantwoordelik is vir die eksplorasie en alles wat daarmee gepaard gaan om die groot mynmaatskappye te betrek op die stadium dat hulle kan bewys dat dit ’n lewensvatbare moontlikheid is om te myn.
Laasgenoemde groep junior maatskappye se finansiering berus in hoofsaak daarop om beleggers te verkry deur aandele in hul onderneming te verkoop.
Dit is ’n groot risiko inhou wat hoë opbrengste kan lewer aangesien hulle die firmas is wat uitgaan, nuwe neerslae van ontginbare grondstowwe vind en die belangstelling van die groot maatskappye moet trek.
In Suid-Afrika is die situasie dat al hierdie funksies in groot mynbou maatskappye gevestig is en dat alle besighede die groot mynbou firmas volg as riglyne van hoe om hulle besighede in te rig.
Tog is daar honderde kleiner junior firmas wat reeds betrokke is met die eksplorasie, ook in die Thabazimbi omgewing met verwysing na Arengo Mining wat tans besig is om in aansoek te doen vir mynbouregte skaars 5km buite Thabazimbi (Verwys kennisgewing in Kwêvoël geplaas 13 April 2019).
’n Nuwe myn verskyn ook nie oornag nie en dit neem sowat 30 jaar sedert die eerste eksplorasie gedoen is totdat die myn ontwikkel is en in produksie gaan.
Hierby moet in ag geneem word dat vir elke sowat 1000 neerslae wat gevind word, slegs een in ’n lewensvatbare myn ontwikkel sal word.
Thabazimbi is in die posisie dat die platinum groep metale (PGM), yster en chroom asook steenkool in die omgewing ontginbaar is. Al vier hierdie vaar tans goed op die internasionale markte met palladium wat ook skerp styging toon en platinum kan ondersteun in die sin dat met die hoë palladiumpryse, veral die motorvervaardigers weer na platinum sal kyk as katalisator in hul produksie.
Hierby het die prys van yster sowat verdubbel en is die prys van steenkool ook besig om te styg terwyl chroom baie stabiel vertoon.
Müller het daarop gewys dat daar heelwat aktiwiteit om die laasgenoemde drie is met werkskepping as grootste dryfveer. Hy het verder genoem dat dar tans nege mynboufirmas in die Thabazimbi omgewing werksaam is.
Eksplorasie aktiwiteite vir ystererts is tans aan die gang by Maleketsi, Rossouwspoort sowel as vir goud en diamante in Dwaalboom se rigting. (Minerale betrokke by Arengo se aansoek: Diamante, goud, Platinum Groep Metale, arseen, chroom, kobalt, koper, nikkel, sink en yster – verwys Arengo Kennisgewing in Kwêvoël – RED).
Hy het ook die sakekamer lede gemaan om kennis te neem van die aktiwiteite van hierdie eksplorasie maatskappye.
Posisioneer nou reeds jou besigheid om gereed te wees vir verwikkelinge wat oor die volgende tien jaar kan plaasvind.
In Thabazimbi is die ander twee groot komponente van die plaaslike bedryf Toerisme en Landbou.
Alhoewel mynbou maar een persent van die wêreld se oppervlak opneem, sê Müller dat sonder mynbou 50% van die bevolking geen bestaansreg sal hê nie.
Industriële uitlaatgasse, wat die grootste invloed het op landbou en visserye, word beheer deur elemente wat gemyn word. Daarsonder sal lewe nie kan voortbestaan nie.
Mynbou word gewoonlik negatief vir die omgewing beskou, maar net soos besighede ook die son op hulle mededingers moet laat skyn, moet die gemeenskap ook ’n kopskuif doen sover dit mynbou aan betref.
Sy visie ten opsigte van Thabazimbi is dat toerisme beslis opwindend is. Die plaaslike munisipaliteit moet egter ten volle by mynbou betrokke wees in terme van dienslewering en goedere lewering in plaas daarvan om bakhand te staan en bedel.
Met die rykdom in minerale in ’n radius van 150 kilometer om Thabazimbi, die bosveldkompleks van minerale ingesluit met die rykste andalusietmyn in die wêreld net buite Thabazimbi, kan die dorp die besigheidskern van mynbou vir die omliggende myne wees.
Hy het daarop gewys dat daar soveel kennis en vaardighede in Thabazimbi gesetel is sover dit mynbou aan betref as gevolg van baie afgetrede myners en kundiges wat steeds in die dorp bly, dat dit nie nodig behoort te wees dat die mense vanaf gebiede soos die Rand af ingevoer word nie.
Hierdeur kan nie net werkgeleenthede geskep word nie, maar ook opleiding fasiliteite om die plaaslike jeug kwalifikasie en vaardigheid te bied.
Hy het genoem dat die Thabazimbi Sakekamer die ideale platform kan wees om mense saam te bind en verskille te bespreek.
Die Thabazimbi Sakekamer het dan ook vir Müller getaak om ’n databasis van alle firmas wat aktief in die omgewing werksaam is op te stel. Dit sluit ook jou firma in.
Kontak hom gerus by peterhmuller@icloud.com.
* Heinrich Müller is tans die hoof operasionele beampte van Jangada Mines, ’n natuurlike hulpbron maatskappy wat op die Londense aandelebeurs genoteer is. Jangada Mines is tans besig met die grootste platinum projek in Suid-Amerika. Heinrich was sedert 2011 tot 2017 werksaam by Anglo American Platinum. Tydens hierdie tydperk was hy gedurende 2012 tot 2015 Besturende Direkteur van die firma se gesamentlike projek met Pedra Branca in Brazilië. Hierbenewens was hy ongeveer vier jaar tydens die tyd by die Amandelbult mynkompleks by eksplorasie betrokke asook by die verbetering van operasionele doelwitte.
Hooffoto: Lede van die Thabazimbi Sakekamerkomitee van links, Riana Bekker, Chris Barkenhuizen en Annelie van Tonder (voor) saam met Heinrich Müller.