AGRI NW kongres – Landbou steeds op ‘n wenpad

Landbou in Suid-Afrika is steeds op ‘n wenpad indien produsente en die regering ‘n wedersydse vertroue in ‘n deursigtige samewerkingsproses kan vestig, sê Pieter Meyer, Agri NW se President, na die organisasie se pasafgelope jaarkongres.
Meyer sê dat Kommersiële landbouers op beide die inset- en bemarkingsterrein prysnemers is en as gevolg daarvan onder ernstige druk geplaas word deur die ongunstige wisselkoers.  Die Kongres het ook sy misnoë uitgespreek dat ‘n versterking in die rand deurgans ‘n onmiddelike effek op produsentepryse het, terwyl ‘n  verswakking in die rand etlike maande later eers aan die produsent deurgegee word en in die meeste gevalle selfs geen effek het nie.  Hoewel voedselpryse oor die afgelope jaar marginaal gedaal het, is dit hoegenaamd nie in verhouding tot die daling in produsentepryse nie.  Die regering het ook onder skoot gekom as gevolg van sy onvermoë om institusionele kapasiteit in die landelike gebiede te skep.  Padinfrastruktuur verswak by die dag, terwyl swak kommunikasie as gevolg van ‘n gebrek aan infrastruktuur dit vir produsente onmoontlik maak om in die vrye mark te kompeteer.  Die Kongres is dit egter eens dat die kommersiële produsente van Noordwes ten spyte van hierdie en ander faktore wat deur beperkende wetgewing op landbou geplaas word, steeds uitstekend vaar.
Die degradering van die natuurlike hulpbronne hou ook ‘n ernstige gevaar vir volhoubare voedselproduksie in.  Afgevaardigdes het verval hulle kommer uitgespreek oor die feit dat boerderygrond in veral die voormalige Bophutatswana, feitlik onherstelbaar beskadig is.  Afgevaardigdes het ook hulle kommer uitgespreek of die Departement op voorligtingkundige- en bewaringsgebied die nodige kapasiteit het om hierdie probleme aan te spreek.  Fondse sal ook dringend hiervoor bewillig moet word.  Die Kongres het ook die Departement versoek om remediërende wetgewing in hierdie verband af te dwing en alle grondgebruikers daaraan ondergeskik te maak.
Die huidige AgriBEE riglyndokument het volgens Meyer die meeste bespreking onder Kongresgangers uitgelok. Hoewel Agri NW die dokument in sy huidige formaat verwerp, was die Kongres dit eens dat konstruktiewe betrokkenheid by ‘n voortgesette onderhandelingsproses die enigste oplossing is.  Baie duidelike uitklaring sal egter verkry moet word oor wie vir die proses verantwoordelik sal wees en wie daarvoor sal moet betaal.  Kommersiële produsente se winsgewindheid is reeds sodanig onder druk dat hulle nie ook hierdie proses sal kan befonds nie.  Hoewel die regering se eensydige optrede die werksverhouding met Landbou ernstig geskaad het, het die Kongres opdrag gegee dat die regering se intensies met die dokument geverifieer moet word en dat ‘n vertrouensverhouding eers weer gevestig sal moet word.
Die positiewe gesindheid van produsente was volgens Meyer, ‘n uistaande kenmerk van die Kongres en glo hy dat die dinamiek van kommersiële produsente landbou op ‘n wenpad sal hou.  Alle produsente word versoek om met die oog op onderhandelings in die komende maande skriftelike voorleggings oor die Agri BEE dokument, aan Agri NW se hoofkantoor te doen, by Posbus 3185, Lichtenburg, 2740, Tel 018*3612 / 3624 / 2987, Faks 018*632 2512, e-pos: nwlu@isdnet.co.za